Tiền Nhiều Để Làm Gì? Giải Mã Các Địa Danh In Trên Tiền Việt Nam

“Tiền nhiều để làm gì?” là câu hỏi chưa từng hạ nhiệt trên mạng xã hội. Có nhiều (hoặc hơi nhiều) tiền, #teamKlook thừa sức hiện thực hoá giấc mơ xê dịch hay chí ít là tìm hiểu về các địa điểm nổi tiếng được in trên Việt Nam Đồng. Chắc chắn bạn sẽ bất ngờ trước những giá trị văn hoá được gửi gắm trong bộ tiền Việt Nam đang được lưu hành. 

Tờ 500.000 đồng – mệnh giá cao nhất hiện hành – chính thức được phát hành vào ngày 17 tháng 12 năm 2003, với chất liệu polyme và màu sắc chủ đạo là xanh lơ pha tím than. Mặt sau của tờ tiền khắc họa hình ảnh một ngôi nhà tranh đơn sơ, ẩn mình giữa rặng dừa xanh mát, bao quanh là luống rau thẳng tắp – tái hiện khung cảnh điền viên bình dị nơi quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nguyên mẫu của hình ảnh ấy chính là ngôi nhà tranh năm gian tại làng Sen, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An – quê nội của Bác. Ngôi nhà được xây dựng bởi cụ Nguyễn Sinh Sắc (thân sinh của Bác), từ lâu đã trở thành một phần của Khu Di tích Lịch sử Kim Liên – nơi lưu giữ nhiều hiện vật, hình ảnh và tư liệu quý giá gắn với thời niên thiếu và lý tưởng cách mạng của Người. Với những ai yêu thích du lịch văn hóa – lịch sử, ghé thăm Nam Đàn là dịp để lắng lại trong không gian tĩnh tại, cảm nhận sâu sắc hơn về cuộc đời giản dị mà vĩ đại của vị lãnh tụ kính yêu.

Ra mắt vào ngày 30 tháng 8 năm 2006, tờ 200.000 đồng cũng được in trên chất liệu polyme, nổi bật với sắc đỏ nâu pha cam ấm áp. Điểm nhấn đặc biệt nằm ở hình ảnh mặt sau: Hòn Đỉnh Hương – một trong những biểu tượng thiêng liêng và nổi tiếng nhất của Vịnh Hạ Long.

Hòn Đỉnh Hương là một khối đá tự nhiên đứng thăng bằng trên mặt nước, có hình dáng giống như một lư hương cổ – biểu tượng của lòng thành kính với đất trời. Nằm gần hang Đầu Gỗ và hang Thiên Cung, Hòn Đỉnh Hương từ lâu đã trở thành hình ảnh tiêu biểu khi nhắc đến Hạ Long, đồng thời xuất hiện trong nhiều tác phẩm nghệ thuật, thơ ca, và dĩ nhiên – cả trên tờ tiền quốc gia.

Không chỉ có Hòn Đỉnh Hương, Vịnh Hạ Long còn là “mái nhà chung” của hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ với hình thù độc đáo như Hòn Trống Mái, Hòn Con Cóc, Hòn Chó Đá, hay những hang động kỳ ảo như hang Sửng Sốt, hang Thiên Cung,… – tất cả tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình khiến du khách trong và ngoài nước không khỏi trầm trồ.

Dù có là “gà mờ” lịch sử, bạn chắc chắn cũng từng nghe danh Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Nằm ở phía Nam thành phố, Văn Miếu - Quốc Tử Giám là quần thể di tích kiêm điểm đến du lịch nổi tiếng Hà Thành. Được chia thành ba khu vực chính là Hồ Văn, Văn Miếu (điện thờ Khổng Tử) - Quốc Tử Giám và Vườn Giám, đây là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, nơi “ươm mầm” nhiều danh nhân kiệt xuất phương Bắc. 

Đến tận ngày nay, rất nhiều sĩ tử có thói quen đến Văn Miếu - Quốc Tử Giám để cầu chuyện cho chuyện học tập, thi cử được hanh thông. Được in trên tờ tiền 100.000đ - phát hành vào ngày 1 tháng 9 năm 2004, Văn Miếu - Quốc Tử Giám đại diện cho truyền thống tôn sư trọng đạo và nền giáo dục lâu đời của người Việt Nam. 

Được xây dựng vào năm 1852, Nghênh Lương Đình là nơi nghỉ chân của hoàng thân quốc thích An Nam từ triều Vua Tự Đức đến thời Vua Khải Định. Dù đã mai một ít nhiều trước sức nặng thời gian, Nghênh Lương Đình (hay Nghênh Lương Tạ) vẫn còn giữ được kiến trúc cổ kiểu phương đình 1 gian 3 chái; nền cao gần 1 mét, mái lợp ngói lưu ly vàng óng ánh. Khi đến Nghênh Lương Đình, bạn có thể chậm rãi thưởng thức tách trà và ngắm nhìn dòng chảy êm đềm của dòng sông Hương. 

Ngoài Nghênh Lương Đình, tờ tiền 50.000đ còn in hình Phu Văn Lâu. Đây từng là nơi đưa ra các chiếu dụ quan trọng từ triều đình hay thông báo kết quả thi cử cho chúng sĩ tử - được xây dựng từ thời Vua Gia Long. 

Chùa Cầu phủ rêu phong bắt qua Sông Thu Bồn gắn liền với ký ức thanh xuân của nhiều #teamKlook. Khi in lên tờ tiền 20.000đ, hình ảnh này lại gợi nhớ đến một Hoài Phố sầm uất, nơi có tàu thuyền lui tới tấp nập cùng dãy nhà mái ngói đỏ nằm san sát nhau. Chứa đựng nét đẹp văn hoá giao thoa Nhật Bản - Việt Nam, Chùa Cầu có chiều dài khoảng 18 mét - từng được Chúa Nguyễn Phúc Lai ngợi khen bằng ba chữ “Vãn Lai Kiều” (ý chỉ “Bạn Đến Từ Phương Xa”). Có lẽ cũng bởi lời vàng ngọc này mà cho đến hơn 400 năm sau, Chùa Cầu vẫn là địa điểm tham quan được du khách yêu mến khi đến Hội An. 

Ở mặt sau tờ tiền 10.000 đồng, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh một giàn khoan giữa biển khơi – đó chính là Mỏ Dầu Bạch Hổ, tọa lạc tại bồn trầm tích Cửu Long, cách bờ biển Vũng Tàu khoảng 145 km về phía Đông Nam. Đây là một trong những mỏ dầu lớn nhất và quan trọng nhất tại Việt Nam, được phát hiện từ những năm 1975 và đưa vào khai thác từ 1986, dưới sự vận hành của Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro.

Với trữ lượng ước tính hơn 300 triệu tấn, Bạch Hổ từng là niềm tự hào của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam, đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách quốc gia. Các dàn khoan nơi đây không chỉ là biểu tượng của sự phát triển công nghiệp hiện đại, mà còn là minh chứng cho nỗ lực chinh phục biển cả của người Việt.

Nếu có dịp ghé Vũng Tàu, bạn có thể tham gia các tour tham quan bảo tàng dầu khí hoặc đăng ký các chương trình học tập – trải nghiệm chuyên đề, để hiểu rõ hơn về cuộc sống ngoài khơi và hệ thống vận hành của các giàn khoan dầu – nơi từng được in lên tiền như một niềm tự hào. Một lát cắt khác lạ và đầy thú vị về thành phố biển tưởng chừng chỉ gắn với du lịch và nghỉ dưỡng!

Phát hành từ ngày 15 tháng 1 năm 1993, tờ tiền 5.000 đồng với sắc xanh sẫm đặc trưng và chất liệu giấy cotton đến nay vẫn giữ nguyên thiết kế nguyên bản – trở thành một trong những tờ tiền mang tính biểu tượng cao của Việt Nam. Điều đặc biệt nằm ở mặt sau của tờ tiền: hình ảnh Nhà máy Thủy điện Trị An – công trình tầm vóc quốc tế tọa lạc trên sông Đồng Nai, được khởi công từ năm 1984 và hoàn thành vào năm 1991.

Với diện tích hồ chứa lên đến 32.400 ha và dung tích khoảng 2,7 tỷ mét khối nước, Trị An là một trong những nhà máy thủy điện lớn của miền Nam, mỗi năm cung cấp khoảng 1,7 tỷ kWh điện cho hệ thống điện quốc gia. Ngoài nhiệm vụ sản xuất năng lượng, công trình này còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết lũ, cung cấp nước cho nông nghiệp và sinh hoạt của người dân vùng hạ du.

Không chỉ mang tính kỹ thuật, Hồ Trị An – nằm ngay cạnh đập thủy điện – còn trở thành điểm đến yêu thích của giới trẻ. Với khung cảnh yên bình, mặt hồ mênh mông và những tia nắng cuối ngày phản chiếu lung linh, nơi đây được mệnh danh là “bali thu nhỏ” giữa lòng Đồng Nai, lý tưởng để cắm trại, chill và săn hoàng hôn.

Nhà máy Dệt Nam Định – một biểu tượng công nghiệp lâu đời – chính là hình ảnh được in trên mặt sau tờ tiền 2.000 đồng, phát hành năm 1988. Hình ảnh những nữ công nhân mặc quần yếm, đầu đội khăn vải, đang vận hành máy móc dệt vải là một lát cắt chân thực về ngành công nghiệp nhẹ thời kỳ bao cấp.

Công trình này được xây dựng vào năm 1898 dưới thời Toàn quyền Pháp Paul Doumer, từng là nhà máy dệt lớn nhất Đông Dương, không chỉ có giá trị kinh tế mà còn là cái nôi của nhiều phong trào công nhân yêu nước trong suốt thế kỷ 20. Trong thời kỳ chiến tranh và cách mạng, nơi đây từng là điểm nóng của các cuộc đấu tranh lao động. Đến năm 2016, phần lớn nhà máy cũ được tháo dỡ, nhường chỗ cho Khu liên hợp Dệt may Rạng Đông – Nam Định, một phần còn lại được bảo tồn như một địa chỉ ký ức mang đậm dấu ấn lịch sử.

Trong khi đó, tờ tiền 1.000 đồng – phát hành vào ngày 20 tháng 10 năm 1989 – khắc họa cuộc sống lao động đặc trưng ở Tây Nguyên những năm cuối thế kỷ 20. Nổi bật là hình ảnh người dân cưỡi voi và khai thác gỗ giữa rừng đại ngàn. Đây là những công việc phổ biến của đồng bào dân tộc thiểu số lúc bấy giờ, khi voi không chỉ là phương tiện vận chuyển mà còn là “bạn đồng hành” trong đời sống sản xuất.

Ngày nay, hoạt động khai thác gỗ tự nhiên đã bị kiểm soát nghiêm ngặt để bảo vệ rừng. Tuy nhiên, nếu có dịp du lịch đến Đắk Lắk, du khách vẫn có thể bắt gặp những chú voi nhà ở Buôn Đôn – nơi từng nổi tiếng với nghề săn bắt và thuần dưỡng voi rừng. Thay vì cưỡi voi như trước, bạn có thể tham gia các hoạt động cho voi ăn, tắm voi hoặc tìm hiểu văn hóa bản địa gắn với loài vật thiêng này – một trải nghiệm nhẹ nhàng và đầy tính giáo dục sinh thái.

Mang sắc đỏ rực rỡ đầy hoài niệm, tờ tiền 500 đồng được phát hành vào ngày 15 tháng 8 năm 1989 – không chỉ là một phương tiện thanh toán, mà còn là một lát cắt văn hóa sống động của một thời. Trên tờ tiền ấy, nổi bật là hình ảnh Cảng Hải Phòng – một trong những cảng biển lớn và lâu đời nhất Việt Nam, được in với phong thái “rất gì và này nọ”, như cách Gen Z vẫn hay đùa.

Ít ai biết, Cảng Hải Phòng đã có lịch sử hình thành và phát triển lên đến hơn 142 năm, kể từ thời Pháp thuộc. Tọa lạc tại quận Hồng Bàng và quận Ngô Quyền, đây là cụm cảng biển tổng hợp lớn thứ hai cả nước, chỉ sau Cảng Sài Gòn, và đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động xuất nhập khẩu, logistics và thương mại quốc tế của khu vực phía Bắc.

Cho đến hôm nay, hình ảnh cảng Hải Phòng trên tờ tiền cũ vẫn mang giá trị biểu tượng – không chỉ gợi nhớ một giai đoạn kinh tế chuyển mình của đất nước, mà còn là minh chứng cho sức sống bền bỉ của một thành phố cảng năng động và không ngừng phát triển.

Ta-da, vậy là bạn đã được “giải ngố” về những địa danh nổi tiếng được in trên tiền Việt Nam rồi đấy. Còn chần chờ gì mà chưa lên kế hoạch vi vu hết các địa điểm đặc biệt này nhỉ? Đừng quên ghé thăm Blog của Klook thường xuyên để thu hoạch kinh nghiệm du lịch tự túc hay ho cùng nhiều mẹo vặt cuộc sống thú vị nhé. 

Còn chờ đợi gì mà chưa lên đường đi "mụ sở thị" những điểm đến nổi tiếng được in trên Việt Nam Đồng?