Ăn Chay Ở Châu Á: Tuy Khó Mà Dễ

Không một ai dám nói rằng đi ăn chay xuyên suốt kì du lịch là một điều dễ dàng, đặc biệt là ở Châu Á. Với hải sản là món chính trong phần lớn các chế độ ăn uống của dân Châu Á, và những món ăn dường như chay lại được ướp bằng nước mắm (từ cá) hoặc nấu trong nước dùng thịt hoặc cá. Mặc du ăn chay đang dần trở thành một xu hướng phổ biến, nhưng cũng đừng ngạc nhiên nếu chủ quán nhìn bạn bằng cặp mắt khó hiểu khi bạn nói với họ bạn là người ăn chay nhé.

Tuy nhiên, nếu bạn nghe đồn về những chuyện kinh dị kể về những người ăn chay trường phải hi sinh ăn mặn để sống sót ở Châu Á, thì bỏ qua chuyện tầm phào ấy đi. Bạn chỉ cần kiên nhẫn hơn một chút so với du khách ăn mặn, sẽ có nhiều cách để giúp bạn không bị xáo trộn thói quen ăn uống của mình. Bạn buộc phải học một vài từ bắt buộc, vì không phải lúc nào bạn cũng có thể dùng chiêu “nhất dương chỉ” lên menu. Và hẳn bạn cũng nên biết một vài món đặc biệt mà bạn có thể tìm thấy ở bất kỳ quán ăn nào, để làm món ‘dự bị’ khi những lựa chọn khác đều thất bại.

Dưới đây là một hướng dẫn theo danh sách từng nước ở Châu Á. Klook đã cố gắng để rút gọn, tránh cho việc bạn bị quá tải bởi hàng trăm từ tiếng nước ngoài và những món ăn có tên kiểu ‘không thuộc về trái đất này’. Bạn cũng nên xem qua HappyCow, khi bạn chuẩn bị lên đường, vì đây là một nguồn thông tin hữu ích giúp bạn tìm kiếm những món ăn và những nhà hàng chay, ở bất kì đâu trên thế giới.

Thái Lan được biết đến như một nơi chốn dành riêng cho những người yêu thích thịt heo, và chắc cũng chẳng dễ chịu lắm với bạn khi nước sốt cá nam pla (น้ำปลา) là một trong những nguyên liệu được dùng rộng rãi. Nhưng thực ra mà nói so với những nước Châu Á khác thì Thái Lan là một nơi đáng yêu với những du khách ăn chay. Thức ăn gần như luôn được làm theo yêu cầu, bạn chỉ cần yêu cầu món của bạn không có thịt hoặc cá. Ẩm thực Thái Lan cũng nổi tiếng vì sự pha trộn các yếu tố đa dạng trong các hỗn hợp kỳ lạ, và tự hào với các món ăn cay, ngọt, chua, mặn và đắng. Vì thế nếu bạn sẵn sàng bỏ chút công sức để học vài từ chính, bạn sẽ có thể ‘mở khóa’ được một vài món chay hấp dẫn và ngon miệng nhất tại đây.

Ngay trước khi gọi món, tốt nhất bạn hãy cho phục vụ viên biết rằng bạn là người ăn chay. Cụm từ chính xác cho từ này hơi dài dòng – “ben mang sa wirat” (เป็นมังสวิรัต) – vì thế đừng nên đặt quá nhiều niềm tin vào tiếng Thái của bạn, chỉ cần đơn giản nói  “gin jay” (กินเจ). Nói hai ba lần cũng không sao đâu; và nếu bạn lo rằng bạn không nói chính xác điều đó, thì hãy thử yêu cầu đồ ăn không kèm thịt. Từ được dùng ở đây sẽ là “mai gin neua sat” (ไม่กินเนื้อสัตว์).

Pad Gra Pao Het Jay (ผัดกระเพราเห็ดเจ) là một món những ai thích ăn cay nên thử. Nấm được xào với ớt và húng quế ở nhiệt độ cao để tạo thành một món ăn bùng nổ với hương vị bốc lửa. Được dùng chung với cơm, món này là không phải là một lựa chọn cho những ai không biết ăn cay đâu nhé!

Nếu bạn muốn thử những món nhẹ nhàng ‘tình cảm’ hơn, hãy thử phiên bản chay của món Som tam Thai (ส้มตำไทย) – gỏi đu đủ xanh. Món gốc thường được dùng với tôm và nước mắm, nên bạn cần yêu cầu món này không tôm khô – “mai sai goong haeng” (ไม่ใส่กุ้งแห้ง) – và không kèm nước mắm – “mai sai nam bplaa” (ไม่ใส่น้ำปลา). Hãy quên những món salad nhạt nhẽo đi, bạn sẽ thấy kích thích với mùi vị của món gỏi này, với vị mặn, cay và chua hòa quyện trong từng miếng.

Nếu bạn là một người kiêng thịt đỏ, bạn sẽ hạnh phúc vì không cần phải lo lắng cho việc ăn uống ở Nhật Bản. Người Nhật nổi tiếng là những người mê-cá, và nó nằm ở trung tâm chế độ ăn uống của họ – đến mức có người nói rằng một người bejitarian hoặc saishokushugisha (cả hai từ đều dùng để chỉ người ăn chay) vẫn ăn cá. Mẹo số 1 là hãy chắc chắn bạn không dựa dẫm vào việc chỉ tự giới thiệu là người ăn chay – trừ khi bạn muốn thấy tôm ‘bơi’ trong bất cứ món gì bạn gọi.

Một điều làm phiền lòng rất nhiều người ăn chay ở Nhật là dashi (nước dùng cá) được dùng làm hương vị nền của đa số món ăn. Tuy nhiên, nếu bạn chịu tàn nhẫn 1 chút trong hành trình đi tìm thức ăn, thì bạn vẫn có thể tìm được vô số món chay hấp dẫn và độc đáo một cách dễ dàng. Ví dụ, những người yêu món đậu hủ, sẽ hạnh phúc với vô vàn những biến thể từ món ăn này của Nhật Bản, và những fan cuồng của đậu nành nên thử ngay những sản phẩm truyền thống từ món này.

Như đã nói ở trên, đừng đơn giản nói rằng bạn là một bejitarian hay saishokushugisha. Nếu bạn muốn thực sự rõ ràng, và bạn cực kì tự tin vào khẩu âm Nhật Bản của bạn, hãy thử nói rằng bạn không ăn được thịt hoặc cá. Nguyên câu này sẽ là “watashi wa niku toh sakana wo taberarimasen” – hơi khó nói hen.

Nếu bạn không muốn thử thách như vậy, chỉ cần đơn giản nói “Tôi không muốn X” bằng cụm từ “X wa taberemasen”. Sau đây là một vài từ chỉ đồ ăn mà bạn cần tránh:

doubutsu – động vật

butaniku – thịt heo

gyuuniku – thịt bò

sakana – cá

toriniku – thịt gà

Bạn đã được cảnh báo rằng nước dùng cá được dùng để làm hương vị chính của đa số các món ăn, vì thế trừ khi bạn tự tin rằng phục vụ viên thực sự hiểu yêu cầu của bạn, hãy tránh gọi những món có nước dùng. Hãy tìm những món nhiều ngon miệng để thay thế, để tránh việc lo lắng tình cờ đụng phải những nguyên liệu không mong muốn.

Vegetable Tempura Donburi là rau củ chiên giòn ăn kèm với cơm – nên bạn sẽ khó mà đói lại sau khi ních căng bụng bữa ăn đầy đinh dưỡng này. Nó không phải là một món quá tốt cho sức khỏe, nhưng lâu lâu ăn một lần thì cũng khó mà chối từ nhỉ. Có rất nhiều nhà hàng bán Tempura bạn có thể chọn, nhưng nếu bạn muốn tiết kiệm, bạn có thể thử Tenya – một chuỗi nhà hàng giá rẻ nơi bạn có thể ăn món này chỉ với 7US$. Hãy chắc chắn rằng bạn chọn chỉ toàn rau củ, hoặc nói rỗ bạn không muốn ăn bất kì loại thịt cá nào bằng cụm từ ở trên.

Zaru Soba là một loại mì Soba đơn giản những đặc biệt thỏa mãn vị giác. Nó bao gồm mì lạnh Soba (từ kiều mạch) với nước chấm tsuyu, và là một lựa chọn thực sự sảng khoái cho những ngày hè nóng ẩm. Mì Soba là một sự bổ sung đầy dinh dưỡng cho món ăn và thực sự ngon miệng, và là một món bạn nên thử nếu cảm thấy cần bồi bổ sức khỏe trong chuyến du lịch.

Một bữa ăn truyền thống kiểu Hàn thường có cơm được dùng với nhiều loại món ăn kèm khác nhau, được gọi là banchan (반찬) được dùng kèm với bất kì bữa ăn nào. Những món ăn kèm thường gồm rau được ngâm ướp như mâm xôi và giá, nhiều loại kim chi và dưa muối. Những món ăn kèm này tự nó cũng có thể trở thành một bữa ăn, vì thì đừng lo lắng rằng nếu ăn một mình bạn sẽ thiếu sự lựa chọn. Tuy nhiên, người Hàn rất thích ăn thịt, bạn sẽ thấy điều này ở mọi quán ăn truyền thống kiểu Hàn. Đa số các món ăn, thậm chí dù nhìn tưởng như không có thịt, cũng sẽ có nước dùng thịt hoặc một chút thịt trong đó.

Ở Hàn Quốc bạn chỉ cần đơn giản nói ‘Jeoneun chaeshikjooeeja imnida’ (저는 채식주의자입니다.) với ý nghĩa là “Tôi là một người ăn chay”, câu này hơi líu lưỡi nên để dễ dàng hơn bạn có thể nói chaesikjooeja. (채식주의자).

Cơm trộn Bibimbap (비빔밥) theo đúng nghĩa đen là ‘cơm được trộn’ là một món tiêu biểu ở Hàn Quốc, có thể được tìm thấy ở hầu hết mọi nhà hàng Hàn Quốc ở khắp thế giới. Cơm trộn bao gồm một phần cơm với ăn kèm với những món ngon bao gồm nấm, rau mâm xôi, kimchi, củ cải, bí ngòi và rễ ngưu bàng, với một quả trứng ở trên cùng. Khi được dọn lên, bạn sẽ phải tự trộn với sốt gochujjang (tương ớt) Có hai loại cơm trộn, một loại được ăn trong tô thường, còn loại kia thì để trong thố đá. Cơm trộn thố đá, hay còn được gọi là Dolsot Bibimbap, được dọn lên khi còn nóng xèo xèo. Hãy nhanh chóng trộn cả món ăn lại vì nhà hàng sẽ để trứng tươi lên trên, và trứng sẽ chín khi bạn trộn với cơm nóng. Cơm trộn thường có một chút thịt bò, vì thế để chắc chắn bạn hãy nói với người phục vụ rằng bạn muốn ăn cơm trộn nhưng không để thịt. Bạn có thể nói  “Bibimbap hana juseyo gogi neun bbaego juseyo” (비빔밥 하나 주세요 고기는빼고주세요)

Kimchi Jeon (김치전) hay còn được biết với tên bánh xèo kim chi, được làm từ kimchi đã lên men tốt với lớp vỏ bột gạo được chiên đến khi giòn. Khi bạn gọi một cái bánh xèo kimchi, hãy chắc chắn đã bỏ từ “해물” ra khỏi tên món, vì đây là loại bánh xèo có hải sản.

Gimbap (김밥) là một loại cơm cuộn kiểu Hàn Quốc. Gimbap được cuộn với nhiều loại rau củ và thịt. Tuy nhiên, gimbap có thể được làm dễ dàng mà không cần thịt (thường là thịt hộp và bánh cá), bạn chỉ cần biết cách gọi món là được. Đây là cách gọi: “Gimbap hana juseyo, seupaem gwa eomok bbaego juseyo” (김밥 하나 주세요, 스팸 과 어묵 빼고주세요)

Đài Loan là thiên đường số 1 cho những người ăn chay ở Châu Á. Bằng chứng ư? Có đến 13% dân số Đài Loan là người ăn chay – kết quả của nền văn hóa ảnh hưởng từ Phật Giáo. Nếu bạn là người ăn chay, bạn cần nhớ 2 kí hiệu then chốt trong việc tìm quán chay. Một là hoa sen, và hai là Phật tự, nhìn giống chữ Vạn

Ở Đài Loan, bạn có thể nói  “Wǒ chīsù, bù chī hūn” (我吃素，不吃葷), nghĩa là “Tôi là người ăn chay, không ăn thịt”. Ngoài ra bạn có thể dùng chiêu “nhất dương chỉ” lên những bức hình, nhưng bạn phải biết nói “Zhè dào kěyǐ zuò sù de ma?”  (這道可以做素的嗎?) nghĩa là “Món này nấu theo kiểu chay được không?”

Bạn có thể tìm được những món ăn nào ở đây? À, thực ra trong hành trình của chính mình, có thể bạn sẽ có cơ hội đứng trong một khu chợ lớn bán đầy đồ ăn – đoán xem – chay. Khi đến Đài Loan, bạn phải thừ món Đậu Hủ Thúi (cũng không thúi lắm đâu, cắn một miếng là biết à) và Bánh hẹ chiên. Dù được chiên và béo ngậy, thì đây là một món ăn bình dân và sẽ rất hoàn hảo nếu bạn dùng một li bia khi ăn.

Ở nhiều nhà hàng chay, một điều có thể lạ lẫm với bạn là những món làm-giống-như-thịt. Đừng sợ nếu bạn đi vào một nhà hàng chay và thấy các món ăn từ gà và heo – những món này không phải là thịt, những được làm gần giống thịt (và ăn cũng gần giống thịt) nha. Với cách biến tấu tuyệt vời từ đậu nành này, bạn sẽ được nếm thử mọi món ăn Trung Quốc mà bạn luôn mơ được thử.